Open source lessenserie gelanceerd: Ithaka Media Lab – Mediawijsheid en beeldgeletterdheid voor het ISK onderwijs.

Door: Sanne Sprenger

Afronding onderzoeksproject
Het team van het tweejarig onderzoeksproject Mediawijs door Media Maken beëindigt zijn practice-based-research met de lancering van open source lessenserie Ithaka Media Lab -Mediawijsheid en beeldgeletterdheid voor het ISK onderwijs. en de publicatie van het artikel Practicing critical media literacy education with/for young migrants: Lessons learned from a participatory action research project in International Communication Gazette.

De lancering van de lessenserie vond plaats tijdens de Youth Agenda Forum van de UNESCO Media & Information Literacy (MIL) conferentie 2019 in Gotenburg (Zweden). Sindsdien hebben 20 scholen voor ISK onderwijs de lessenserie opgevraagd met de intentie deze zelf te gebruiken in hun onderwijs.

Tijdens de aanwezigheid op de MIL conferentie in Gotenburg is het team gesterkt in de overtuiging dat media educatie gezien dient te worden als een reflectief en participatief proces, waarbij zowel onderwijzer als leerlingen kennis kunnen blijven ontwikkelen. Een lopend onderzoek van Daniela Cornelia Stix (University of Cologne, Duitsland) en Tessa Jolls (Center for Media Literacy, Verenigde Staten), naar bestaande modellen van mediawijsheid, bevestigt onze bevinding dat je beter niet spreekt van ‘educatie in mediawijsheid’ of het ‘onderwijzen van mediawijsheid’, maar dat redeneren vanuit ‘leren’ en promoten’ productiever is.

Kritische mediawijsheid en beeldgeletterdheid

Onderwijzers zullen persoonlijk geraakt en overtuigd moeten worden van de noodzaak om zelf mediawijsheid en beeldgeletterdheid  in hun onderwijs mee te nemen. Jongeren hebben wel de middelen, het vermogen en de energie om zich aan te passen aan snelle veranderingen in technologie en vormen van mediaproducten. Zij zullen echter geneigd zijn dit enkel in te zetten voor eigen korte termijn belangstelling, zonder zich te verdiepen in betekenisgeving en impact van wat ze kijken en maken. Onderwijzers kunnen het kritisch bewustzijn van leerlingen faciliteren door de jongeren mee te laten reizen naar gebieden in het medialandschap die niet direct hun eigen eerste interesse of gemak bedienen.

De uitdaging is om leraren deze kritische methode bij te brengen en ze te laten inzien hoe ze dit kunnen verweven in hun eigen kernvak. Vanuit de bestaande samenwerking van het onderzoeksteam en Ithaka Internationale Schakelklassen wordt daartoe een start gemaakt door álle docenten een training aan te bieden, waarna docenten zelf kunnen beslissen of ze de lessenserie aan hun leerlingen willen aanbieden. Hopelijk zullen andere scholen deze aanpak volgen.

Best practices

De ‘best practices’ die werden gepresenteerd tijdens de conferentie leveren ook nieuwe ideeën op die de ontwikkelde lesmethode kan versterken. Zo kunnen filmvertonings-evenementen benut worden om discussie tussen makers en publiek te genereren. Opvallend was ook dat veel MIL projecten thematisch zijn gekoppeld aan de 17 duurzaamheidsdoelen (SDG’s). In volgende onderwijsprojecten, zullen we kijken naar raakvlakken met deze mondiale doelen.

Blik op de toekomst
Daarnaast zijn de banden met de Universiteit van Gotenburg en de NGO Folkets Bio Filmpedagogerna aangetrokken. Nederland kent veel raakvlakken met Zweden waar het gaat om culturele waarden in een (Noord-Europese) samenleving waarin afgelopen jaren veel nieuwkomers zijn gevestigd. De lokale context speelt een grote rol in de invulling en toepassing van filmeducatie en onderwijs in mediawijsheid.

Juist de overeenkomst in context kan bruikbare ingangen opleveren voor het samen ontwikkelen van mediaprojecten met en voor jonge nieuwkomers in beide landen.

Stichting Common Frames

Nu de projectfinanciering vanuit de Nationale Wetenschaps Agenda Route VZS JOIN is afgelopen, worden de advies- en training werkzaamheden voor dit project voortgezet binnen de nieuwe stichting Common Frames.

Common Frames ontwikkelt diverse film- en mediawijsheid projecten voor (jonge) nieuwkomers, waarbij de verbindende kracht van samen media maken altijd het uitgangspunt is. Universiteit Utrecht en Common Frames staan in nauw contact en zullen gezamenlijk onderzoek blijven doen naar inclusieve en interculturele mediawijsheid. De focus ligt daarbij op creatie, filmeducatie en beeldgeletterdheid.

Privacy Preference Center